بدیهی است افراد جهت انتخابِ نامزدهای مورد نظر خود، باید شناخت کافی از کاندیداها داشته باشند. با توجه به بزرگ شدن شهرها و عدم شناخت افراد از همدیگر، لازم است کاندیداها با توجه به سابقه‌ی‌ خود و ارائه‌ی طرح و برنامه‌هایشان خود را آن‌چنان‌ که هستند، به جامعه بنمایانند. به عبارت دیگر با عرضه‌ی  فکر و برنامه‌های‌ خود، برای مردم این حق را قائل باشند که آگاهانه و آزادانه نامزدهایشان را انتخاب نمایند. رفتار تبلیغاتی ما در ایّام‌ انتخابات، تا اندازه‌ی زیادی آیینه‌ی شخصیت ما می‌‌باشد. رفتاری که متأسّفانه‌ به زر و زور و تزویر آلوده شده است و می‌‌تواند خسارت‌ها و زیان‌های بزرگی برای جامعه در پی داشته باشد. بنابراین لازم دانستم که در رابطه با آسیب‌شناسیِ رفتارِ انتخاباتی در جامعه، نکات ذیل را یادآوری نمایم:

ـ ادّعا‌ و افتخار به غیر سیاسی بود

کم و بیش از زبان برخی از کاندیداها و حامیانشان می‌‌شنویم که غیر سیاسی بودن خود را به عنوان یک افتخار به صراحت اعلام می‌‌کنند. نمی‌‌دانم واقعاً‌ این‌گونه‌ افراد تا چه میزان نسبت به سیاست و ارتباط تنگاتنگ شوراها با آن آگاهی دارند. مگر سیاست غیر از اداره‌ی امور -در سطوح مختلف- می‌‌باشد؟ کسی که از چگونگی اداره‌ی امور، روابط بین نهادهای قدرت و نیروهای سیاسی و میزان تأثیر‌ آن‌ها در تصمیم‌گیری‌ها‌ و… اطلاع نداشته باشد یا شناخت آن‌ها را غیر ضروری و مضر بداند، به هیچ عنوان برای عضویت شورا مناسب نمی‌‌باشد. بحث بر سر این نیست که در شورا باید امور سیاسی حل و فصل شوند؛ نه، بلکه‌ لُب مطلب این است: کسی که از سیاست، روابط قدرت و نیروها و جریان‌های تأثیر‌گذار در جامعه و… بی‌اطّلاع‌ باشد، نمی‌‌تواند نقش مؤثّر‌ی‌‌ در شورا ایفا نماید. مگر می‌‌توان برای حل مشکلات و کمبودهای جامعه و پیشرفت آن در زمینه‌های فرهنگی و عمرانی و… برنامه‌ریزی و تلاش کرد؛ اما ادعا‌ی عدم دخالت در کار سیاسی یا بیزاری از آن را مطرح کرد؛ آن هم در جامعه‌ای که به گفته‌ی یکی از بزرگان، حتی سخن گفتن درباره‌ی قیمت سیب‌زمینی نیز به سیاست ربط داده می‌‌شود.

ـ رقبا را دشمن پنداشتن

بسیار بدیهی است که از میان نامزدها، تنها عدّه‌‌ای‌ از آن‌ها جواز ورود به شورا را -با کسب آرای لازم- به دست می‌‌آورند. طبیعی است که افراد بنا به شناخت  و مصالح خود ـ صرف نظر از درست یا نادرست بودن آن ـ کاندیداهای مورد نظر خود را بر می‌‌گزینند. باید این نکته را به خوبی درک کرد که رأی‌ ندادن به دیگر کاندیداها، لزوماً‌ به معنای عدم اعتماد و یا دشمنی با آن‌ها نیست. متأسّفانه در جامعه‌ی ما، برخی از کاندیداها و بسیاری از حامیان آن‌ها، بدون ارزش و احترام قائل شدن برای انتخابِ دیگران، کسانی را که به هر علّت‌ یا دلیلی به آن‌ها رای نداده‌اند، مخالف و حتی دشمن پنداشته و با آنان قطع رابطه می‌‌نمایند. چه بسا کاندیداهایی که انسان‌های وارسته‌ای باشند، امّا‌ توان و تخصّص‌ لازم جهت کار و خدمت در شورا را نداشته باشند. در چنین مواردی رای ندادن به آن‌ها‌، لزوماً به معنای عدم اعتماد، مخالفت یا کینه و دشمنی با ایشان نمی‌‌باشد. چنین دیدگاهی  ـ رقبا و طرفدارانشان را دشمن انگاشتن ـ بدبینانه، تنگ‌نظرانه، خودخواهانه و بسیار غیر واقعی می‌‌باشد.

رقبای حاضر در عرصه‌ی انتخابات نیز، باید با دگرپذیری و واقع‌نگری، همدیگر را به عنوان همکار آینده بنگرند؛ که قرار است فردا در شورای شهر یا روستا، با همکاری و همیاری به جامعه خدمت نمایند؛ نه رقیب و دشمنی که به هر قیمت ممکن در پی حذف همدیگر باشند. مگر می‌‌توان با کسانی که به چشم دشمن به آن‌ها نگریست، تعاون و همکاری کرد؟

ـ تجریح و تخریب رقبا

برخی از کاندیداها به جای طرح و بیان دیدگاه‌های‌ خود، رقبای انتخاباتی خود را ـ که ممکن است فردا در شورا همکار هم شوند ـ تجریح و تخریب می‌‌کنند. با ایجاد یا رواج شایعات، بزرگ‌نمایی ضعف‌ها و سیاه‌نمایی و… و حتی برجسته کردن و افشای ضعف‌های خانوادگی آن‌ها‌، تلاش می‌‌کنند رقبا را تخریب و حذف نموده و خود را مطرح نمایند. چنین افرادی چون چیزی در چنته ندارند، به شدّت‌ احساسِ کمبود شخصیت کرده، لذا می‌‌کوشند با این وسیله، خودی بنمایانند. برای چنین کسانی منافع جامعه و عمران و آبادانی شهر مهم نیست و تنها منافع خودشان را مدنظر قرار می‌‌دهند. حتی چشم دیدن طرح و برنامه‌ها و فعّالیّت‌‌های مفید دیگران را ندارند و در صورت توان، در راه اجرای آن‌ها نیز مانع تراشی می‌‌کنند. حضور چنین افرادی در شورای شهر، نه تنها مفید نیست بلکه به علت عدم دگرپذیری و ضعف تعامل، به شدّت‌ مضر می‌‌باشند. معقول و منطقی این است که: کاندیداها و حامیانشان، به جای تجریح و تخریب سایر کاندیداها، نامزدِ خود و دیدگاه‌های‌ ایشان را بیان نمایند.

شایعه پراکنی

یکی از رفتارهای زشت در ایّام‌ انتخابات، شایعه پراکنی می‌‌باشد. کارزشتی که مردم بدون توجه به صحّت‌ و سقم و عواقبش، آن را انتشار داده و پخش می‌‌کنند. شایعه را غالباً‌ کسانی می‌‌سازند که خود چیزی جهت عرضه نداشته و احساس بی‌هویّتی‌ می‌‌کنند و می‌‌کوشند به هر وسیله‌ی ممکن، رقبایشان را ضعیف کرده‌ یا حذف نمایند. لازم است که در نقل سخن بسیار دقت نماییم؛ زیرا به گفته‌ی پیام‌آور رحمت الهی –صلّی‌الله علیه و سلّم : « برای دروغگو بودن کسی، همین کافی است که هر آنچه را می‌‌شنود، نقل می‌‌نماید.» افراد وجیه و با شخصیّت‌، با آبرو و شخصیت دیگران بازی نکرده  و در حفظ کرامت و شخصیت آن‌ها بسیار حریص اند و حاضر نیستند به هیچ بهایی با آبرویشان بازی کرده ‌یا پرده‌دری نمایند.

سلب آزادی و انتخاب از مردم

از حقوق بدیهی هر شهروندی این است که بنا به اصول و ضوابطی که دارد ـ صرف‌نظر از درست یا نادرست بودن آن ـ در انتخاب نمایندگان خود، آزاد و مختار باشد. از جمله‌ی این حق اختیار و آزادی، انتخاب نمایندگان برای شوراهای شهر و روستا می‌‌باشد. اما خودِ مردم به صورت ناآگاهانه با رفتارهای غیر مدنی، از مردم سلب اختیار می‌‌کنند. در ایّام‌ انتخابات به‌وفور شاهد هستیم که برخی از کاندیداها و حامیانشان با رفتن به در خانه‌ی مردم، گیرآوردن آن‌ها در خیابان یا با تماس‌های تلفنی، یافتن واسطه‌های سببی و نسبی و سفارش از طریق آن‌ها، در برخی مناطق عشایری با قسم و طلاق، گیرآوردن مردم دمِ در مساجد و شعب اخذ رأی در روز رأی‌گیری و… مشغول تکدّی‌ و گدایی آرا هستند. این همه التماس و فشار و تبلیغات غیر مدنی در غالب موارد، سبب سلب آزادی و آرامش رأی‌دهندگان می‌‌شود؛ به گونه‌ای که برخی از آن‌ها به خاطر رودربایستی یا با اکراه و اجبار به کاندیداها رأی می‌‌دهند. در حقیقت این‌گونه تبلیغات غیر اخلاقی و این همه اصرار و تکدّی‌گری جهت اخذ رأی، توهین به شعور و معرفت مردم و سفیه و نادان انگاشتن آن‌ها می‌‌باشد. مگر نه این است که مردم خود درک و شعور داشته و می‌‌توانند انتخاب نمایند؟

دادن وعده‌های بزرگ و غیر ممکن

عدّه‌‌ای‌‌‌ از کاندیداهای محترم و حامیانشان حتی زحمت یک بار خواندن قانون و وظایف مربوط به شوراها را به خود نداده‌اند‌ و از قانون و حدود اختیارات شورا خبر نداشته و بی‌اطّلاع‌ هستند. این افراد به همین علّت‌ یا به خاطر عوام‌فریبی، وعده‌هایی می‌‌دهند که انجام آن‌ها غیر ممکن است و به اعتبارخود و شورا و اعتماد مرد ضربه‌ی سختی وارد می‌‌کنند. کار درست و معقول آن است که با صداقت، در چارچوب وظایف و امکانات شورا به مردم وعده دهند.

ـ زنده کردن تعصّبات‌ کور جاهلی

عده‌ای با شعارِ هدف وسیله را توجیه می‌‌کند، جهت دستیابی خود یا کاندیدایشان به کرسیِ شورای شهر، بدون توجه به مصالح جامعه، دست به هرکاری می‌‌زنند. تعصّبات‌ کور جاهلی ( زبانی، منطقه‌ای، شهری، روستایی، طایفه‌ای و حتی محلّه‌ای) را که از آفات وحدت‌سوز و تفرّق‌زاست، زنده کرده و رواج می‌‌دهند. تفاوتی نمی‌‌کند که چرا، چگونه و تحت چه عناوینی این کار را انجام می‌‌دهند. مهم این است که زنده کردن و ترویج این گونه تعصبات خانمان‌سوز، هیچ‌گونه‌ خیری برای جامعه نداشته و نخواهد داشت. چنین افرادی دغدغه‌ی شهر خود را نداشته و به هیچ عنوان در فکر عمران و آبادانی آن نیستند. انتظار می‌‌رود مردم فهیم و آگاه در صورت مشاهده‌ی چنین گفتار و رفتارهایی بی‌تفاوت نباشند و نسبت به خفه کردن آن‌ها در نطفه اقدام نمایند.

در پایان انتظار می‌‌رود در این ایّام‌ قلیل، با پرهیز از موارد مذمومِ مذکور، مصلحت جامعه را فدای مصلحت خود ننماییم. امید که در روز رأی‌گیری با دغدغه‌ی اصلاحات و تداوم آن، کسانی را انتخاب نماییم که ضمن داشتن توان و شایستگی، دارای صداقت در گفتار و شجاعت در کردار باشند.

پاوه - حیدر غلامی‌‌ - ۱۳۹۶/۲/۲۳